بیزاری از باخت؛ کلید ضرر در بورس

بی‌شک هیچ‌کدام از ما به دنبال ضرر در بورس نیستیم. هیچ انسان عاقلی تا زمانی که می‌تواند سود به دست آورد؛ به دنبال ضرر کردن نیست. مطمئنم عنوان این مقاله برای شما هم جالب است. افرادی که از باخت بیزار هستند؛ بیشتر مستعد ضرر کردن در بورس هستند. توجه داشته باشید این مقاله به منظور کاهش ریسک ضرر در بورس نگاشته نشده است؛ بلکه به این منظور نگاشته شده است که شما از ضرر کردن بی زار نباشید و بدانید که ضرر نیز جزئی از بورس است. توصیه می‌شود قبل از شروع این مقاله به سراغ مقالات مرتبط با آن از جمله مفاهیم مربوط به کارایی بازار، تفاوت میان سهام عادی و ممتاز، انواع ریسک اوراق بهادار با درآمد ثابت، مقالات آموزش اقتصاد از پایه بخش سوم، چهارم و پنجم بروید.

روانشناسی بیزاری از باخت، کلید ضرر در بورس

تصور کنید که من یک اسکناس بیست دلاری دارم. شما می‌توانید برای خرید این اسکناس از یک دلار تا بی‌نهایت پیشنهاد دهید. در تمام بازارهایی که این گونه است ذکر شده است که اسکناس به بالاترین پیشنهاد داده می‌شود. ممکن است این پیشنهادت بیشتر از بیست دلار شود. اصلاً اهمیت ندارد. مهم این است که این مناقصه انجام گیرد.

نکته مهم دیگر که در این آزمایش لحاظ شده است این است که افراد دیگر هم می‌توانند در این مناقصه شرکت کنند. آن افراد هم می‌توانند پیشنهادهای متفاوتی بدهند. در صورتی که یکی از آن‌ها بیشتر از شما پیشنهاد دهد؛ در واقع شما را شکست داده است. در صورتی که کسی بیشتر از شما پیشنهاد دهد؛ شما باید به مقدار آخرین پیشنهادتان به من پول بدهید در حالی که چیزی دریافت نمی‌کنید. توجه داشته باشید که معرفی این آزمایش در این مقاله بی‌ربط نبوده است. در ادامه با ما همراه باشید تا بیشتر ربط این آزمایش را به این مقاله درک کنید.

در ابتدا همه شگفت‌زده می‌شوند. همه می‌خواهند یک اسکناس بیست دلاری را با قیمتی کمتر از ده دلار خریداری کنند. آن‌ها این کار را با انگیزه دنبال می‌کنند چراکه احساس می‌کنند سود خوبی در پی خواهد داشت. این رقابت تا اینجا هیجان‌انگیز است اما آیا در ادامه نیز همین‌طور است؟ افرادی که در این آزمایش شرکت کردند؛ به قیمت‌های 17 و 18 دلار که می‌رسند جنگ میان دو نفر را به خوبی درک می‌کنند. اینجاست که اوضاع بسیار سخت می‌شود. آن‌ها ممکن است پول زیادی برای هیچ پرداخت کنند. اینجاست که رقابت دیگر رقابت نیست. بلکه توجه کنید که اینجا دیگر بحث سر برد و باخت نیست. بحث سر ضرر کمتر است. افراد برای اینکه نبازند؛ پشت سرهم پیشنهادهای بیشتری می‌دهند. 

جنگ برای برد یا جنگ برای کمتر باختن؟

این آزمایش نشان می‌دهد افراد حتی حاضرند بیشتر از ارزش واقعی پول پرداخت کنند. این زمانی نشان داده می‌شود که یک نفر بیشتر از بیست دلار پیشنهاد می‌دهد. فردی که بیشتر از بیست دلار پیشنهاد می‌دهد؛ کاملاً منطقی است. شاید فکر کنید که دیوانه شده‌ام که می‌گویم اما اگر او با این قیمت برنده شود چه می‌شود؟ او تنها یک دلار ضرر می‌کند. اما اگر فردی با قیمت نوزده دلار ببازد چه می‌شود؟ او باید تمام نوزده دلار را پرداخت کند. در واقع نوزده دلار ضرر کرده است. در اینجاست که جنگ برای بردن؛ تبدیل می‌شود به جنگ برای کمتر باختن. این جنگ باعث می‌شود قیمت‌ها برای یک اسکناس بیست دلاری به شکل کاذب بالا برود.

آزمایش در دنیای واقعی

این آزمایش را بسیاری از افراد در دانشگاه‌های مختلف انجام داده‌اند. در این آزمایش چه کسی سود می‌کند؟ قطعاً صاحب بیست دلاری سود می‌کند. به مواردی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم توجه کنید. وارتون آدام گرنت (Adam Grant) استاد دانشگاه مدیریت است. او در جلسات مشاوره خود از این بازی استفاده می‌کند. او روایت می‌کند که روزی یکی از افسران ارتش که در این بازی شرکت کرده بود؛ حدود 500 دلار برای یک اسکناس بیست دلاری پرداخت کرده بود. فرد دیگری که از این بازی استفاده‌های زیادی می  کند مکس بیزرمن (Max Bazerman) می‌گوید روزی این بازی را در میان دانشجویانش انجام داد. او ادعا می‌کند حدود 1700 دلار از به مزایده گذاشتن یک اسکناس بیست دلاری به دست آورده است. او می‌گوید یکی از دانشجویانش حتی حاضر شده است 204 دلار برای یک اسکناس بیست دلاری پرداخت کند.

مکس بیزرمن

این آزمایش نکات بسیاری را روشن می‌کند. بر طبق این آزمایش می‌توان گفت افراد بیشتر از اینکه از بردن لذت ببرند؛ از باختن متنفرند. یکی از چیزهایی که موجب می‌شود قیمت یک سهم در بازار روز به روز افزایش یابد نیز همین است. ضرر در بورس یک باخت است بنابراین افراد بیشتر از آن فرار می‌کنند تا به لذت یک برد فکر کنند. به این نکته که به آن بیزاری از باخت گفته می‌شود؛ از مهم‌ترین عوامل زیان در بورس و سایر بازارها به شمار می‌رود. افرادی که در مناقصات تابلوهای ارزشمند شرکت می‌کنند؛ به خوبی با این مفهوم آشنا هستند. افرادی که در بورس یا به‌طورکلی بازارهای پر ریسک کار می‌کنند نیز همین‌طور هستند. 

آزمایش و ضرر در بورس واقعی

شما هنگامی که در یک معامله سود می‌کنید؛ دو راه دارید. راه اول این است که معامله را ببندید و به سهم اجازه رشد ندهید. راه دوم هم این است که معامله را ادامه دهید. در این حالت ممکن است به سود کردن ادامه دهید یا آن قدر سود کنید که روند رشد بسته شود و شما شروع به زیان دهی کنید. کدام راه را انتخاب می‌کنید؟ بیشتر افراد راه اول را انتخاب می‌کنند. این انتخاب درباره ضرر نیز وجود دارد.

زمانی که در حال ضرر کردن هستید؛ همین دو راه را دارید. البته بیشتر افراد در این زمان راه دوم را انتخاب می‌کنند. به این دلیل که ذهن شما به شکل ناخودآگاه از ضرر کردن متنفر است. این عامل اصلی ضرر در بیشتر بازارهای بورسی و فرا بورسی می‌باشد. بیزاری از باخت از مهم‌ترین عوامل حباب قیمتی در بازار نیز هست. برای یادگیری بیشتر در این زمینه مقالات مختلفی هست که می‌توانید مطالعه کنید.

بیزاری از باخت در بورس

تغییر در بسیاری از موارد بسیار خوب است. در این باره نیز بهتر است کمی در ساختار ذهنی خود تغییر ایجاد کنید. هنگامی که با یک ضرر کم در معامله از آن خارج می‌شوید؛ آن را به یک کابوس تبدیل نمی‌کنید. این زمانی کابوس می‌شود که در آن معامله بمانید و آن را تبدیل به یک ضرر بزرگ کنید. شما زمانی که کمی ضرر می‌کنید می‌توانید به دنبال سودهای بعدی باشید. توجه کنید که می‌توانید این کار را از مقالات دیگر الف بورس بیاموزید.