سهام عادی و ممتاز و همه چیز درباره آن ها

سهام عادی و ممتاز دو نوع اصلی سهام در تالار بورس ایران هستند. هر کدام از این سهام‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند که سرمایه‌گذار مخصوص به خود را جذب می‌کند. به همین دلیل برای سرمایه‌گذاران بورس شناخت هر کدام از سهام‌ها به‌منزله نان شب است. الف بورس مرجع اطلاعات بورسی، به شما آموزش می‌دهد سهام عادی چیست. همچنین می‌توانید از آموزش‌های مهم دیگر این سایت از قبیل تجربه‌های ارزشمند بورسی‌ها و بنیادهای مؤثر بر اقتصاد مالی دیدن کنید. با ما همراه بمانید.

ارزش‌گذاری سهام عادی و ممتاز شرکت‌ها

یکی از راه‌های ارزیابی سهام شرکت‌ها رویکرد از بالا به پایین است. در این رویکرد باید ابتدا شرایط اقتصادی کشور و منطقه برسی شود. بعد از آن نوبت به برسی ساختار صنعت می‌رسد. در آخرین مرحله باید به برسی نقاط قوت و ضعف شرکت پرداخت.

نوع دیگری از روش‌های ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها، مدل تنزیل سود تقسیمی است. در زیر می‌توانید معادله آن را مشاهده کنید. 

مدل تنزیل سود تقسیمی در سهام عادی و ممتاز

مدل DDM و توسعه ضریب P/E

در صورت داشتن اطلاعاتی همچون درصد تقسیم سود، نرخ رشد سود شرکت و نرخ بازده را داشته باشید؛ به سادگی می‌توانید P/E برآوردی سهام را محاسبه نمایید. با استفاده از این اطلاعات همچنین می‌توانید حاشیه قیمت سهام شرکت را نیز بیابید. مثال زیر را ببینید:

درصد سود تقسیمی شرکتی 60%، نرخ بازده مورد انتظار 11% و نرخ رشد سود این شرکت 5% می‌باشد. نسبت P/E کدام است؟ در صورتی که شرکت سود امسال خود را 3.5 دلار اعلام کند؛ قیمت جاری سهام حاصل تقسیم طرفین بر DPS خواهد بود.

مدل DDM

ارزش‌گذاری سهام ممتاز

نرخ رشد سهام ممتاز  صفر است. بنابراین داریم:

ارزش گذاری سهام ممتاز

عوامل مؤثر بر نرخ تنزیل سهام عادی و ممتاز

نرخ بازده بدون ریسک واقعی: این نرخ با توجه به میزان عرضه و تقاضای هر کشور متفاوت است. صرف تورم: در صورتی که تورم بالاتر باشد؛ سرمایه‌گذاران به خاطر کاهش قدرت خود به دنبال سود بالاتری هستند. صرف ریسک: به خاطر تحمل ریسک، عدم اطمینان از جریان عایدی و نقدی شرکت‌ها است که سرمایه‌گذاران به دنبال مفهوم صرف ریسک می‌روند. بنابراین بازده مورد انتظار به شکل زیر خواهد بود:

نرخ بازده یک

همچنین به منظور برآورد نرخ رشد شرکت باید از رابطه مقابل استفاده کنید. ROE همان بازده حقوق صاحبان سهام است.

نرخ بازده 2

تفاوت میان سهام‌های رشدی، تدافعی، تهاجمی و دوره‌ای در انواع سهام عادی و ممتاز

سهام رشدی

به شرکت‌هایی می‌گویند که سرمایه‌گذاران آن‌ها در سطح مشخصی از ریسک بازده ای بالاتر از بازده مورد انتظار به دست می‌آورند. به نوعی می‌توان گفت سهام این شرکت‌ها رشد داشته است. بازدهی بالای سهام رشدی منجر به افزایش P/E این شرکت‌ها می‌شود. به همین دلیل است که این شرکت‌ها در مقایسه P/E خود با میانگین بازار دست‌پر ظاهر شده‌اند.

سهام تدافعی

شرکت‌هایی سهام تدافعی دارند که همبستگی پایینی با بازده بازار دارند. این شرکت‌ها زمانی که بازار از رکود رنج می‌برد؛ کاهش قیمت سهام کمتری تجربه می‌کنند. به همین نسبت زمانی هم که سهام تمام شرکت‌ها افزایش می‌یابد؛ سهام آن‌ها افزایش کمتری خواهد داشت. به طور کلی از ثبات نسبتاً بهتری برخوردار هستند. سرمایه‌گذاران این شرکت‌ها ریسک کمتری متحمل می‌شوند. از مهم‌ترین شاخص‌های شرکت‌های سهام تدافعی می‌توان به ریسک تجاری پایین و ریسک مالی معقول اشاره کرد. شرکت‌های خدماتی عموماً در این گروه قرار می‌گیرند. 

سهام عادی و ممتاز شرکت‌های دوره‌ای

سرمایه‌گذاری در این شرکت‌ها دل‌شیر می‌خواهد! سودآوری شرکت‌های دوره‌ای وابستگی بسیار زیادی به شرایط اقتصادی کشور دارد. برای مثال می‌توان از شرکت‌های صنعت خودروسازی نام برد. این شرکت‌ها هزینه ثابت بالایی دارند. به همین دلیل است که ریسک تجاری و مالی این شرکت‌ها افزایش می‌یابد. دقت داشته باشید که تغییرات قیمتی و به همین نسبت بازدهی سهام این شرکت‌ها بیشتر از تغییرات متوسط بازار است. شرکت‌های دوره‌ای بتای بزرگ‌تر از یک دارند. این بدان معنی است که حساسیت تغییر بازده سهام این شرکت‌ها بالاتر از حساسیت تغییر بازده بازار می‌باشد.

شرکت‌های تهاجمی

در این شرکت‌ها می‌توان یک شبه میلیاردر شد. احتمال سودآوری آن‌ها بسیار بالاست. به همین نسبت این شرکت‌ها ریسک بالایی هم دارند. اگر بخواهیم یک مثال عالی بزنیم، می‌توان به شرکت‌های حوزه استخراج نفت اشاره کرد. احتمال بازدهی نزدیک به بازدهی بازار در شرکت‌های تهاجمی پایین و احتمال بازدهی بسیار بالا و یا بسیار پایین، بسیار زیاد است. به همین دلیل است که سهام این شرکت‌ها معمولاً بیشتر از ارزش واقعی ارزش‌گذاری می‌شوند.

مهم‌ترین ویژگی‌های سهام ممتاز

در صورتی که شرکتی بازده مثبت باشد؛ دارندگان سهام آن شرکت سالانه مبلغ معینی معادل قیمت اسمی ضرب در نرخ سود سهام ممتاز به عنوان سود دریافت می‌کنند. دقت داشته باشید که نرخ سود سهام ممتاز ثابت است. از مهم‌ترین برتری‌های سهام ممتاز نسبت به سهام عادی این است که این سهام سود ثابت و معینی دارد. همچنین از معایب آن این است که نرخ رشد واحد تجاری صفر است.

از دیگر ویژگی‌هایی که سهام عادی و ممتاز به شکل یکسان از آن بهره‌مند نیستند می‌توان به سررسید است. سهام ممتاز نوعی حق مالکیت برای دارنده در پی دارد. در صورتی که شرکت سود داشته باشد؛ سهام‌داران ممتاز نسبت به سهام‌داران عادی اولویت دارند. در صورتی هم که شرکت منحل شود؛ سهام‌داران ممتاز زودتر از سهام‌داران عادی به حقوق خود می‌رسند. ریسک سهام ممتاز از سهام عادی کمتر و از اوراق قرضه بیشتر می‌باشد.

سهام ممتاز دارای بازده ثابت است. به همین دلیل ایجاد اهرم مالی می‌کند. به رابطه زیر نگاه کنید:

سهام ممتاز و عادی

E سود سهام ممتاز است. هرچقدر این شاخص افزایش یابد؛ هزینه ثابت مالی شرکت نیز افزایش و به همین سبب درجه اهرم مالی شرکت نیز افزایش می‌یابد.

انواع سهام سهام عادی و ممتاز

• سهام ممتاز اولویتی

در صورتی که شرکت در شرایط سود باشد؛ ابتدا سود این سهام‌داران پرداخت می‌شود. سپس به سود الباقی رسیدگی خواهد شد.

• سهام ممتاز جمع شونده

در صورتی که شرکت چند سال سود نداشته باشد؛ در اولین سالی که به سوددهی برسد؛ تمام سودهای پرداخت نشده به این سهام‌داران ممتاز پرداخت می‌شود.

• سهام ممتاز قابل تبدیل

این نوع سهام ممتاز را می‌توان به سهام عادی تبدیل کرد.

• سهام ممتاز قابل بازخرید

این سهام سهامی است که هر زمان شرکت اراده کند می‌تواند آن را بازخرید کند.

نقاط قوت و ضعف انتشار سهام ممتاز

مزایا

سهام ممتاز همان‌طور که از نام آن هم پیداست بهتر از سهام عادی است. دارندگان این نوع سهام سود ثابت دریافت می‌کنند. به همین دلیل است که برای شرکت اهرم ایجاد می‌کنند. در صورتی که نرخ بازدهی شرکت  بیشتر از هزینه خاص سهام ممتاز باشد؛ انتشار سهام می‌تواند سود هر سهم را افزایش دهد. شرکت‌هایی که در گرفتن وام با محدودیت مواجه می‌شوند؛ می‌توانند به منظور تأمین مالی از سهام ممتاز استفاده کنند. سهام عادی و ممتاز هر دو انواع سهام هستند اما ریسک سهام ممتاز کمتر از سهام عادی است. به همین دلیل هزینه سهام ممتاز کمتر از هزینه خاص سهام عادی است. دقت داشته باشید که چون در پرداخت سود سهام ممتاز الزامی وجود ندارد؛ ایجاد ورشکستگی نمی‌کند.

معایب

در شرایطی که بازدهی شرکت کمتر از هزینه  خاص سهام باشد؛ انتشار سهام می توند موجب کاهش سود سهام عادی شود. هزینه سرمایه سهام ممتاز بیشتر از هزینه سرمایه بدهی است. آن هم به این دلیل است که ریسک آن بیشتر است. علاوه بر آن سود سهام ممتاز طوری است که صرفه‌جویی مالیاتی نمی‌کند.

سهام عادی و ممتاز دو نوع اصلی سهام هستند که در این مقاله به شکل دقیق به برسی آن‌ها پرداختیم. الف بورس مرجع کتاب‌ها و مقالات آموزش بورس است. این سایت فوق‌العاده شما را در سرمایه‌گذاری عالی راهنمایی می‌کند. از جمله راهنمایی‌های این سایت می‌توان به سری مقالات آموزش اقتصاد از پایه اشاره کرد. این سری مقالات در کنار دیگر آموزش‌ها همچون ده نکته که هر سهام داری باید بداند می‌تواند شما را به بهترین نحو هدایت کند.